طبقه بندی بلدرچین
بلدرچین در طبقه ی گالیفرم و در خانواده ی فاسیانیده و همراه با کبک و قرقاول در یک گروه قرار دارد. در مورد رده بندی این پرنده نظرات متفاوتی وجود دارد. در جدول زیر رده بندی این پرنده قابل مشاهده است.
(Aves (Bird |
Class: |
|||||
(Galliformes (Game Birds and Fowl |
Order: | |||||
Phasianidae |
Tetraonidae | Family: | ||||
Quail |
Partridge | Pheasants | Capercailie | Ptarmigan |
Grouse |
|
نژاد های بلدرچین
1- نژاد کوترنیکس (وحشی)
این نژاد دارای بیشترین جمعیت در دنیا می باشد و نام های مختلفی برای آن عنوان شده است. نژاد وحشی در سراسر دنیا گسترش یافته و اهلی شده است. اگر کلمه ی اهلی برای این بلدرچین ها استفاده می شود ولی در رفتار و خلق و خوی آن ها همچنان خصوصیات وحشی بودن وجود دارد و جزء پرندگان شکاری طبقه بندی می شوند. اگر چه برنامه های اصلاح نژادی و انتخاب در تولید لاین های تخم گذار و گوشتی بلدرچین موفق بوده ولی تفاوت آن با مرغ گوشتی زیاد است.
در ایران تنها از همین نژاد بلدرچین (Coturnix japonica) جهت تولید گوشت و تخم استفاده می شود. در برخی مزارع که هدف تولید گوشت است، سعی شده تا از سویه های سنگین تر موجود از این نژاد بهره برده شود اما در مزارعی که هدف تنها تولید تخم است از سویه ها ی سبک تر استفاد می شود تا تولید تخم بالاتری را داشته باشند، زیرا نسبت تولید تخم به وزن نسبت عکس است و هرچه وزن پرنده سنگین تر باشد به دنبال آن تولید تخم پرنده کاهش پیدا خواهد کرد اما با استفاده از بلدرچین سبک تر ابعاد تخم نیز به همان نسبت کاهش خواهد یافت و این بدین معناست که هر چه وزن این پرنده بیشتر باشد تخم های درشت تری خواهد گذاشت که به طبع آن بازار پسندی محصول نهایی افزایش خواهد یافت و درصورت مقایسه تولید سویه های سنگین و سبک از لحاظ وزن تولید تخم نهایی، تفاوت چندانی مشاهده نمی شود.
مشخصات ظاهری:
در سویه وحشی از بلدرچین ژاپنی رنگ پر های سینه جنس نر قهوه ای روشن (طلایی رنگ) اما در جنس ماده پر های سینه دارای زمینه روشن با خال های تیره است.
سویه های نژاد کوترنیکس:
علاوه بر نوع تجاری یا معمولی نژاد وحشی، چندین سویه دیگر نیز با تنوع رنگ مختلف در این نژاد دیده می شوند. که این سویه ها عبارت اند از:
1- سویه بلدرچین مانچوریا:
نام های متفاوتی برای این سویه وجود داردکه به دلیل نوع رنگ موجود در آن می باشد. شباهت این سویه با بلدرچین ژاپنی و pharoh زیاد است ولی رنگ آن روشن تر و طلایی تر می باشد.
2- سویه رانج (Range):
پرنده ای کوچک با تنوع رنگ زیاد از خانواده ی Coturnix ypsilophorus می باشد. رنگ این پرنده از قهوه ای متمایل به خاکستری متنوع بوده و دارای خطوط سفید رنگ می باشد. رنگ نوک پرنده سیاه و پاها و پنجه ها زرد پرتقالی است. در برخی کشورها به آن بلدرچین باتلاق گفته می شود. این سویه در کشور استرالیا، گینه نو، اندونزی و نیوزیلند دیده می شود.
3- سویه قهوه ای مایل به زرد (Fawn):
این سویه دراصل شبیه سویه های نژاد وحشی می باشد. در این سویه رنگ بدن به شکل بسیار زیبا به رنگ قهوه ای مایل به صورتی می باشد. پرها مدادی رنگ همراه با خطوط سفید رنگ می باشند. خطوط ابروها نیز به رنگ سفید می باشد، اما این ویژگی مانند دیگر سویه های بلدرچین وحشی کاملا مشهود نیست. نوک و پاها به رنگ قهوه ای مایل به صورتی بوده و چشم ها قهوهای تیره می باشند. در تمام سویه های نژاد کوترنیکس ( به استثنای نوع وحشی)، دو جنس نر و ماده از نظر رنگ تفاوت ندارند و فقط وزن جنس ماده بیشتر از جنس نر می باشد.
4- سویه سفید انگلیسی:
پرندگان شاخص این سویه به طور کامل سفید رنگ و بدون هیچ نقطه ای می باند. اما به طور معمول نوارهای باریک سیاه رنگ (به خصوص بالای سر) وجود دارد. این سویه به وفور در ایران یافت می شود.
5- سویه کوترنیکس سیاه و سفید (Tuxedo):
نام بسیار مناسب برای پرنده ای است که دارای رنگ سفید بسیار زیبا در مقابل رنگ قهوه ای تیره می باشد. رنگ پرها پشت شبیه به رنگ آن ها در سویه رانج می باشد که ارتباط بین این دو سویه رانشان می دهد. رنگ صورت، قفسه ی سینه و شکم سفید و ناحیه ی پشت، دم و بالای سر قهوه ای است که از نشانه های این سویه می باشد. در انواع خوب این سویه پر های سفید و قهوه ای رنگ به صورت مجزا از یکدیگر قرار دارند.
2- نژاد بلدرچین باب وایت
این نژاد به طور عمده در شمال و مرکز آمریکا گسترش دارد ولی در نواحی سنگلاخی جنوب و غرب آمریکا نیز تا حدودی مشاهده می شود. در آمریکا نژاد باب وایت بیشتر به عنوان یک پرنده شکاری شناخته می شود. جمعیت زیاد، گستردگی وسیع و لذیذی گوشت این پرنده باعث علاقه ی شکارچیان به این پرنده شده است. در واحد هایی که باب وایت را به عنوان یک پرونده گوشتی پرورش می دهند، نوع شرقی نسبت به عنواع دیگر ترجیح داده می شود زیرا وزن آن ها سنگین تر است. بیش 12 سویه از این نژاد وجود دارد که برخی از آن ها مانند باب وایت ماسک دار در حال انقراض می باشند.
باب وایت از لحاظ جثه بزرگ تر از نژاد کوترنیکس می باشد. طول بدن جنس نر و ماده به ترتیب 25 و 27 سانتی متر است که در مقایسه با سایر پرندگان شکاری جثه ای نسبتا کوچک است. پرنده ی مادهِ موجود در طبیعت حدود 15 عدد تخم تولید می کند اما گونه ی اهلی شده ی آن به دلیل انجام برنامه های اصلاح نژادی دارای تولید تخم بسیار بیشتری می باشد.
مشخصات ظاهری:
در هر دو جنس نر و ماده نژاد باب وایت قسمت پشت، دم و بالای بدن قهوه ای تیره قفسه ی سینه، شکم و پهلو ها دارای رنگ روشن همراه با مخلوط سیاه و سفید می باشد. در نرها، یک نوار سفید در بالای ابرو و در زیر فک پایین قرار دارد. در برخی ماده ها این نوار ها به رنگ زرد مایل به قهوه ای است.
3- نژاد بلدرچین چینی:
عموما نژاد بلدرچین چینی (Coturnix chinensis) به عنوان یک پرنده تزیینی نگهداری می شود. این نژاد ، پرنده ای بسیار زیبا و رنگارنگ است که دارای نام های مختلف می باشد. این نژاد در کشور های مختلف همانند هند، چین، سریلانکا، آفریقای جنوبی و استرالیا یافت می شود. این پرنده را بلدرچین سینه آبی نیز می نامند. سویه های این نژاد به یکدیگر شبیه بوده اما دارای تنوع رنگ می باشد. برای مثال، بلدرچین استرالیایی و Coturnix coturenix lineata دارای خطوط متفاوتی روی پر ها می باشد و بدین دلیل آن را Lineata می نامند.
مشخصات ظاهری:
بلدرچین چینی کوچک ترین نژاد بلدرچین می باشد. طول بدن جنس نر و ماده به ترتیب 12 و 13 سانتی متر می باشد. هم چنین تنوع رنگ نرها بیشتر از ماده ها است. قسمت سینه و دم در نر دارای رنگ قهوه ای مایل به قرمز و در ناحیه ی فک پایین و گلو دارای نوارهای سیاه رنگ می باشد. در ماده ها قسمت پشت بدن تیره تر از قسمت پایین است. همچنین در ناحیه ی گلو دارای یک خط باریک سفید رنگ می باشد. در هر دو جنس، نوک سیاه رنگ و چشم ها قهوه ای می باشد.
انواع سویه های بلدرچین چینی:
هر یک از سویه ها با توجه به رنگ بدن نام گذاری شده اند که عبارتند از: 1- نقره ای، 2- سفید، 3- سینه قرمز: صورت سیاه رنگ و دارای یک نوارسفید رنگ در اطراف چشم می باشد، 4- سینه قهوه ای، 5- قهوه ای مایل به زرد یا دارچینی: در استرالیا گسترش دارد و در اروپا به نام فان و در آمریکا به نام دارچینی معروف است، 6- آبی، 7- سیاه، 8- کرم و 9- مروارید طلایی: دارای پرهای زرد رنگ با خطوط قهوه ای روشن می باشد.